Uzmanı tüyolar verdi: ‘Kara Cuma’da indirim görünümlü bindirimden nasıl uzak durulur? Şikayet mekanizması nasıl çalışır?

Tüm dünya kasım ayının son cuma günü yapılacak ‘Black Friday’ indirimlerine hazırlanıyor, Türkiye ise bu günü ‘kara cuma’ olarak biliyor. Birçok marka satışlarını yükseltmek için kampanyalarını hazırlamaya koyulmuşken tüketiciler indirim fırsatlarından yararlanmak için bugünü bekliyor. Ticaret Bakanlığı ise bugün yaptığı açıklamada tüketicilerin internet sitesi üzerinden yapacakları alışverişlere karşı dikkatli olmalarını söyledi. Bilhassa tüketicileri 3D security üzere güvenlik ögelerine ve belirtilen ön bilgileri detaylı okumalarına karşı uyardı. Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu ise tüketicilere hakikat indirim sistemini anlatırken bilhassa ‘Kara Cuma’ gibi periyotlarda kullanıcıları fırsatçı satıcılara karşı uyardı. İndirim sürecinde tüketicinin dikkat etmesi gerekenler nedir? İndirim nasıl yapılır? İndirim ne üzerinden hesaplanır? Tüketici rastgele bir hak kaybında hangi yolu izlemeli? Tüketici hakem heyetlerine müracaat süreci nasıl ilerler? Fırsatçı satıcılara karşı nasıl dikkatli olabiliriz? Sputnik‘in özel haberinde.

‘Uygulanan sistem aslında evvel bindirim, sonra indirim’

Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, uygulanan sistemin indirim olmadığını, evvel fiyatların şişirildiğini akabinde eski haline düşürülerek indirim ismi altında sunulduğunu belirtti:

“Tüketiciler öncelikle indirim aldatmacasına yahut indirim konusundaki duyuruları inanıp bu nedenle gereksinimi olmayan eserleri almaktan uzak durmalılar. Bilindiği üzere tüm tüketicilerimiz farkındadır ki, yıllardır biz de indirim diye uygulanan aslında evvel bindirim, sonra indirim yapılan ürünler hasebiyle burada indirim varmış mantığı ile tüketicinin gereksinimi olmayan eserlere yönelmesi yanlış.”

‘İndirim eserin son 30 günde uygulanmış en düşük fiyatı temel alınarak yapılır’

Ağaoğlu, öncelikle tüketicinin indirimin gerçek olup olmadığını tespit etmesi gerektiğini, palavraysa bu durumu belgelemeleri gerektiğini aktardı:

“Tüketicinin gerçek indirimli eseri tespit edebilmesi için öncelikle gereksinimlerini belirleyerek gereksinimlerine yönelik olan satıştaki tüm eserlerin mümkünse internet ortamında incelemişse ekran imajlarını mağazalarda marketlerde baktılarsa fiyat etiketlerini fotoğraflamaları faydalarına olacaktır. İndirimi tespit edebilmek tüketici için çok sıkıntı değil, zira muhtaçlığı olan eserleri zati tüketiciler takip ediyorlar. Ve indirime girmiş bulunan eserin yaklaşık 30 gün evvelki fiyatını da görebiliyorlar. Kaldı ki internette bulunan birtakım fiyat karşılaştırma portalları 30 günlük, bir yıllık fiyat değişimlerini yahut bir haftalık fiyat değişimlerini verebiliyor. Orada bir aylık fiyat değişimine bakarak çok kolaylıkla tespit edebilmek mümkün.”

‘Tüketici hakkı olan indirim için tüketici hakem heyetlerine başvurabilir’

Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, indirimin son 30 gün içindeki en düşük fiyattan değil evvel şişirilip sonra düşürülmesi durumunda tüketicinin durumu tüketici hakem heyetlerine taşıyabileceğini söyledi:

“Aksine hareket edilmesi durumunda bunun hem idari para cezası vardır hem de tüketici durumu belgeleyerek tüketici hakem heyetine başvurmak suretiyle ki bu müracaatlar bir internet üzerinden kolay yapılabilmektedir günümüzde, indirimli diye aldığı eserin ödediği 1.000 TL üzerine yüzde 50 indirim yapılmasını talep edebilir.”

‘Tüketici haklı çıktığı takdirde posta masraflarından kalem mürekkebine kadar tüm masraflar satıcıya yazılır’

Ağaoğlu, tüketici hakem heyetine müracaat sürecinin nasıl ilerlediğini şöyle sıraladı:

“Tüketici hakem heyetine müracaatlar büsbütün ölçüsüz ve fiyatsız olup, tüketicilerimiz müracaat esnasında talep ettiği bedelin kendisine ticari avans faizi ile iadesine karar verilmesini isteyebilir. Bunu bir ayırdık dedin ki sen ne kadar sürüyor arkadaş? Türkiye’de yargı beş sene on sene sürüyor. Bu yönetmeliğe nazaran azami 6 ayda karara bağlanır. Ortalama karar müddeti de 3 aydır. Karar alınacaksa bu karar mahkeme kararı kararındadır.”

“ 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Yordamı Hakkında Kanun uyarınca tahsil edilmek üzere satıcıya yüklenir. Ortalama karar müddeti 3-4 ay zarfında gerçekleştirmektedir. Zira tüketici hakem heyeti kendisine gelen başvuruyu satıcıya yönelterek satıcıdan savunma bekler. Bu müddette azami bir aydır. Bir müddet bekler işte postada gitmeler, gelmeler gerekirse eksper incelemeleri dersek karar 3-4 aya kadar karar tüketicinin eline ulaşabileceği üzere tüketici heyetine müracaat durumları internet üzerinden de takip edilebilmektedir. Yaptırım uygulayacak merci ise Reklam Heyetidir. Her ay toplanarak gelen heyet ihbarları şikayetleri kıymetlendirir ve 550.000 liraya varan ceza kelam konusu olabilir.”

‘Fırsatçı satıcılar, indirimlerden ötürü iştahları kabaran tüketicileri istismar etmeyi bekliyorlar’

Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, kasım indirimlerinin tüketicilerimizin yabancı ülkelerin kampanya indirim kampanyalarını televizyonlarda izlemelerinden dolayı kabaran iştahlarını istismar etmeyi düşünen birtakım fırsatçı satıcılar tarafından kullanıldığını belirtti:

“Yapılacak indirimle işte haftalık indirim, 11.11 kampanyası diye kanunda belirtilmemiş. Özel günler, hükmî günler, sözel günler diye bir şey yok. Şimdi bu bilhassa Kasım indirimleri bizim tüketicilerimizin vakit zaman yabancı ülkelerin kampanya indirim kampanyalarını televizyonlarda izlemelerinden dolayı kabaran iştahlarını istismar etmeyi düşünen kimi fırsatçı satıcılar tarafından kullanılmaktadır.”

Fırsatçı satıcılara karşı nasıl dikkatli olabiliriz?

TÜKONFED Başkanı Aydın Ağaoğlu, yaptıkları tespitlere nazaran tüketiciyi istismar eden firmaların çok fazla olduğunu belirtip, tüketicilerin fırsatçı satıcılara karşı nasıl dikkatli olabileceğini anlattı:

“Kandırılma riskine karşı da kesinlikle alışveriş portalının girdiğimiz web sitesi olup olmadığını sorgulamak lazım. Zira bugün günümüzde birçok muteber web sitesinin birebir taklidi yapılıyor ve tüketici yanıltılabiliyor. Gelen e-postalardan ya da SMS’lerden, tanıtım ilanlarından, toplumsal medyada gördüğümüz linklerden uzak durun diyorum. Tüketicinin inançlı alışveriş yapabilmesi için ya bu satış noktalarının uygulamasını cep telefonuna indirmiş olup oradan açarak ulaşmalı ya da adres çubuğuna kendisi yazmalıdır. Bunun yanı sıra kredi kartıyla alışveriş yapacaksak kesinlikle bir seferliğine kullanılabilen sanal kart oluşturulmalıdır.”

‘Sanal Kart ve 3D güvenlik sisteminin kıymetini de unutmamak lazım’

Ağaoğlu, fırsatçı satıcılara karşı alınması gereken önlemlerde sanal kart ve 3D güvenlik sisteminin değerinin de göz gerisi edilmemesi gerektiğinin altını çizdi:

“Tedbirli tüketiciler limitleri olan kartları ile alışveriş yapmak yerine o alışveriş esnasında internetten yapacağı alışveriş esnasında kullanacağı bir sanal kart üretmenin o kartı kullanmasında büyük fayda vardır. Ayrıyeten. 3D güvenlik sistemi ve daha da değerlisi satıcının açık adresinin, ticareti unvanı, elektronik ticaret bilgi sistemine kaydı kaydıyla ilgili numaraları denetim etmesinde fayda var. Şayet açık adresi, ticaret unvanı yok ise tüketici ordan alışveriş yaptığı takdirde bir mağduriyet yaşarsa tüketici hakem heyetine de başvurması mümkün olmayacaktır. Çünkü firmanın ticari unvanı, vergi numarası ve açık adresi bulunmadığından hakem heyeti başvuruyu değerlendirmeye alamayacaktır.”