En gelişmiş bilgisayarlardan bile milyonlarca kat daha süratli işlem yaparak büyük ölçüdeki datayı aynı anda işleyebilecek kapasiteyle sahip olan Türkiye’nin birinci quantum bilgisayarı ‘QuanT,’ tanıtıldı. Kuantum bilgisayar nedir? Kuantum bilgisayarın özellikleri nelerdir? Kuantum bilgisayar neden kıymetli?
Türkiye’nin birinci kuantum bilgisayarı Quantum Computer of TOBB ETÜ (QuanT), TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesinin (TOBB ETÜ) çalışmalarıyla devreye alındı. Teknoloji, savunma ve iktisattaki bağımsızlığın, derin teknolojilerdeki gelişmişlikle yanlışsız orantılı olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii (SSB) Başkanı Haluk Görgün, kuantum yol haritası kapsamında kısa periyotta esere dönüştürebilecekleri birtakım programları öncelediklerini belirtti. Görgün şunları söyledi:
“Bunlardan biri Mikrodalga Kuantum Radar Bileşenleri Geliştirilmesi (KUDAR) Projesi. Bir evvelki Savunma Sanayii İcra Komitesinde alınan kararla Süperiletken Çip Üretimevi’ni kuracağımız bir altyapı, bir mükemmeliyet merkezi olacak. Akademik birikimle birlikte harika iletken çip üretimi için en yanlışsız kararı vererek ülkemize bu yeteneği kazandıracağız.”
Görgün, Türkiye’nin değerli kurumlarının da kuantum alanında çalıştığına işaret ederek, 2035 yılında kuantum teknolojilerinin pazar büyüklüğünün 2 trilyon dolar olmasının öngörüldüğünü söyledi.
Kuantum bilgisayar teknolojisine sahip 15 ülke bulunuyor
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi’nde Türkiye’nin birinci kuantum bilgisayarı QuanT’ın da geliştirildiğini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“QuanT, yani ‘Quantum Computer of TOBB ETÜ’, Türkiye’nin teknoloji vizyonunu ileriye taşıyan bir semboldür. Türkiye, kuantum bilgisayar geliştiren dünyadaki sayılı ülkeler ortasına girdi. Şu an dünyada kuantum bilgisayar teknolojisine sahip sadece 15 ülke bulunmaktadır. Biz, bu teknolojiye sahip olan az sayıdaki ülkeden biri olmanın haklı gururunu yaşıyoruz.”
On yıllar süren süreçleri dakikalar içinde çözüyor
Kuantum bilgisayarların, hesaplama gücünü klasik bilgisayarların ötesine taşıyan, geleceği şekillendiren bir teknoloji olduğunu aktaran Hisarcıklıoğlu, bu teknolojinin, süper bilgisayarlarla bile on yıllar süren süreçleri dakikalar içinde çözme potansiyeline sahip olduğuna dikkati çekti.
Hisarcıklıoğlu, bu teknolojinin, kriptografi, yapay zeka, ilaç geliştirme, güç optimizasyonu ve iklim modelleme üzere alanlarda çığır açacak tahliller sunduğunu anlatarak, “QuanT’ın sağladığı süreç gücü, savunma endüstrisinden finansal teknolojiye, mobiliteden siber güvenliğe kadar pek çok stratejik alanda ülkemizin global rekabet gücünü artıracaktır. Birebir vakitte QuanT’ın sahip olduğu altyapı, yerli algoritmaların geliştirilmesi ve Türkiye’nin bu alanda liderlik pozisyonuna erişmesi için kritik bir adım olacaktır.” sözünü kullandı.
‘Hedefimiz süperiletken çip üretimevi’
Teknoloji üretiminin yalnızca büyük ülkelerin monopolünde olmadığını, Türkiye’nin de bu yarışta güçlü bir oyuncu olduğunu dünyaya gösterdiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:
“Kuantum teknolojilerini sadece bir bilim kolu olarak değil iktisadımızı büyüten bir güç olarak da görüyoruz. Girişimcilerimiz ve KOBİ’lerimiz için bu teknoloji yeni ufuklar açacaktır. Bugün buradan gençlerimize bir davette bulunmak istiyorum. Gelin, bu büyük teknoloji ihtilalinin bir kesimi olun. Şimdiki gayemiz SSB’nin değerli takviyeleri ile Aselsan ve TOBB ETÜ tarafından kurulacak ‘Süperiletken Çip Üretimevi’dir. Bu adım, daha yüksek kapasiteli kuantum bilgisayarların geliştirilmesinin kapısını aralayacaktır.”
Kuantum bilgisayar nedir? Kuantum bilgisayar nasıl çalışıyor? Kuantum bilgisayar neden değerli?
Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarlardan farklı olarak süreçleri “bit” yerine “kuantum bitleri” (kubit) ile gerçekleştiriyor. Kuantum bilgisayar alanındaki araştırmaların en kıymetli amaçlarından biri, klasik bilgisayarlarla çözülmesi binlerce yıl alacak şifrelenmiş bilgileri süratle çözebilecek teknolojiler geliştirmek olarak gösteriliyor.
Türkiye’de muhteşem iletken kuantum teknolojiler alanında 2010 yılından beri yürütülen çalışmalar QuanT ile kıymetli bir muvaffakiyete ulaştı. Bu kapsamda TOBB ETÜ, 5 kubit sistemli kuantum bilgisayarı QuanT’ı devreye aldı.
Yerli bir kuantum bilgisayara sahip olmak algoritma geliştiricilerin bu teknolojinin ayrıntılarına daha derinlemesine erişim sağlayarak, Türkiye’nin kendi altyapısı üzerinde özgün algoritmalar geliştirmesine imkan tanıyacak. En gelişmiş bilgisayarlardan bile milyonlarca kat daha süratli süreç yaparak büyük ölçüdeki datayı tıpkı anda işleyebilecek. QuanT, Türkiye’nin kuantum ekosisteminin oluşturulmasına da öncülük edecek.
Siber güvenlik, yapay zeka ve optimizasyon üzere alanlarda yerli algoritmalarla güçlendirilmiş kuantum tahlilleri, Türkiye’nin teknolojik bağımsızlık sağlamasında değerli rol üstlenecek.
Kaynak : Sputnik
News
